HPV test με PCR
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, σύμφωνα με τα επιδημιολογικά και ερευνητικά δεδομένα, σχετίζεται αιτιολογικά με λοίμωξη από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και μάλιστα με ορισμένους τύπους των ιών αυτών που ονομάζονται υψηλού κινδύνου. Η αιτιολογική σχέση των υψηλού κινδύνου τύπων HPV με τον καρκίνο του τραχήλου είναι η ισχυρότερη που έχει παρατηρηθεί για οποιοδήποτε παράγοντα καρκίνου (ισχυρότερη και από τη σχέση του καπνίσματος με τον καρκίνο του πνεύμονα) γεγονός που σημαίνει ότι οι γυναίκες που εμφανίζουν λοίμωξη από υψηλού κινδύνου HPV εμφανίζουν εκατοντάδες φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου τραχήλου σε σχέση με τις γυναίκες χωρίς HPV-λοίμωξη. Σε όλες τις μελέτες σε παγκόσμια κλίμακα το 95% των καρκίνων του τραχήλου ανιχνεύεται ο ιός HPV. Ακόμη, η λοίμωξη από HPV, και ιδίως η επιμένουσα λοίμωξη, προηγείται χρονικά όχι μόνο από την ανάπτυξη καρκίνου αλλά και προκαρκινικών αλλοιώσεων για τις οποίες αποτελεί προβλεπτικό παράγοντα.
Σε νεαρές σεξουαλικά ενεργείς γυναίκες οι λοιμώξεις από HPV είναι πολύ συχνές αλλά οι περισσότερες από αυτές έχουν παροδικό χαρακτήρα. Η συχνότητα των λοιμώξεων αυτών ελαττώνεται όσο αυξάνεται η ηλικία των γυναικών λόγω αλλαγής της σεξουαλικής συμπεριφοράς των γυναικών (ελάττωση της εναλλαγής σεξουαλικών συντρόφων) αλλά και λόγω επίκτητης ανοσίας. Με την αύξηση της ηλικίας των γυναικών όμως παρόλο που η συχνότητα των HPV λοιμώξεων ελαττώνεται αυξάνεται σταθερά το ποσοστό των χρονίως επιμενουσών HPV λοιμώξεων, οι οποίες κυρίως ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκίνου.
Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας θεωρείται με τα σημερινά δεδομένα μία νόσος η οποία μπορεί σε μεγάλο βαθμό να προληφθεί με μεθόδους μαζικού ελέγχου (screening) ορισμένων ομάδων του πληθυσμού. Με τον τρόπο αυτό εντοπίζονται τα άτομα με το μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου και επιτυγχάνεται η έγκαιρη θεραπεία της νόσου ενώ ευρίσκεται σε προκαρκινική κατάσταση. Τα οφέλη από την πρόληψη της νόσου είναι προφανή τόσο για την προστασία της υγείας των εξεταζόμενων όσο και για τις κοινωνικές και οικονομικές επιβαρύνσεις που έπονται εφ όσον η νόσος διαγνωσθεί σε προκεχωρημένο στάδιο.
To τεστ Παπανικολάου παρά το γεγονός ότι συνέβαλε αποφασιστικά στη μείωση των θανάτων από καρκίνο τραχήλου εν τούτοις η ευαισθησία του στην ανίχνευση των σοβαρών προκαρκινικών αλλοιώσεων δεν υπερβαίνει το 80% σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ένωση για τον Καρκίνο. Σε πολλές μελέτες που έγιναν τα τελευταία 10 χρόνια φαίνεται ότι η ανίχνευση του ιού HPV με ευαίσθητες μοριακές τεχνικές όπως η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR) έχει μεγαλύτερη ευαισθησία από το τεστ Παπανικολάου στην ανίχνευση των σοβαρών προκαρκινικών αλλοιώσεων. Το καλλίτερο αποτέλεσμα βεβαίως επιτυγχάνεται με τη συμπληρωματική εφαρμογή των δυο μεθόδων ελέγχου (τεστ ΠΑΠ και HPV). Για το λόγο αυτό η Αμερικάνικη Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) συνιστά τη χρήση του HPV τεστ σε συνδυασμό με το τεστ Παπανικολάου σε όλες τις γυναίκες άνω των 30 ετών.
Η ανίχνευση και τυποποίηση HPV με την τεχνική PCR μπορεί να εφαρμοσθεί εύκολα σε επίχρισμα κυττάρων τραχήλου που λαμβάνεται με ειδικό βουρτσάκι και καλύπτει 24 τύπους υψηλού και χαμηλού κινδύνου. Η πιστοποίηση του τύπου του HPV έχει ιδιαίτερη σημασία διότι:
- Ο τύπος σχετίζεται με την πιθανότητα ανάπτυξης προκαρκινικής αλλοίωσης του τραχήλου
- Επιτρέπει την παρακολούθηση και την πιθανότητα υποτροπής σε περιπτώσεις κωνοειδούς εκτομής
Συμπερασματικά, το HPV τεστ με PCR μπορεί να εφαρμοσθεί:
1) Σε όλες τις γυναίκες άνω των 30 ετών ως βασική μέθοδος μαζικού ελέγχου (screening)
2)Σε γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας με ενδείξεις κυτταρολογικών αλλοιώσεων (δυσκαρύωση, ASCUS, AGUS, LG-SIL,)
3) Στην ανίχνευση του κινδύνου ανάπτυξης υπολειμματικής ή υποτροπιάζουσας σοβαρής δυσπλασίας μετά από κωνοειδή εκτομή (HG-SIL).
Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε επίσης στις παρακάτω ηλεκτρονικές διευθύνσεις:
http://www.iatrikionline.gr/ellia_13/3.pdf
http://www.sunflower.org.cy/en/node/5347
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1468-3083.1992.tb00672.x/abstract